BACK TO ALL

Αγνύθες

  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
  • Listing
Κωλέττη 1 & Βασ. Αλεξάνδρου, 21100, Ναύπλιο (Παλιά Πόλη)
+30 2752 022380, +30 6908 845 580
agnythes@gmail.com

Μέσα στην καρδιά της παλιάς πόλης του Ναυπλίου, πολύτιμα νήματα υφαίνονται αποκαλύπτοντας ιστορίες γεμάτες αλήθεια, ζωή και αυθεντικότητα. Οι υφάντρες Μαρία Γονίδου και η κόρη της Νεφέλη ξανασυστήνουν στις Αγνύθες τους την αξία της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, μέσα από τις καλλιτεχνικές υφάνσεις και τις προσωπικές εκφάνσεις τους.
Αν περνώντας από τη γωνία της Κωλέττη με τη Βασιλέως Αλεξάνδρου, είδες φευγαλέα τις Αγνύθες, νομίζοντας ότι είναι ένα ακόμα από τα όμορφα καταστήματα του Ναυπλίου, δεν σε αδικώ. Αν όμως στάθηκες μπροστά στις γενναιόδωρα μεγάλες βιτρίνες, εκεί όπου μοναδικές, χειροποίητες δημιουργίες θυμίζουν θεατρικό σκηνικό, σίγουρα κατάλαβες ότι οι Αγνύθες κρύβουν πολύτιμους θησαυρούς. Αν παρατήρησες τη λέξη «αγνύθες» αρχαϊκά γραμμένη, με την ψιλή και την περισπωμένη της και σημειολογικά συνδυασμένη με τον αφαιρετικό αργαλειό στο λογότυπο, ίσως ένιωσες ότι εδώ το παρελθόν συνδιαλέγεται αρμονικά με το παρόν και το μέλλον. 
Θα μπορούσα να σου πω, ότι οι Αγνύθες είναι ένα πολύ ιδιαίτερο κατάστημα-εργαστήρι χειροποίητων υφαντών. Θα ήταν όμως πολύ λίγο και σίγουρα ανεπαρκές, μπροστά σε όλα όσα είναι πραγματικά οι Αγνύθες. Πριν συνεχίσεις να διαβάζεις αυτό το κείμενο, νιώσε την ψυχή σου να ανοίγει και να σε καλωσορίζει στον κόσμο της υφαντικής τέχνης, στον μαγικό ιστό που υφαίνουν η Μαρία και η Νεφέλη.

Ωδή στην αρμονία της απλότητας
Ο γεμάτος θετική ενέργεια καινούριος χώρος τους (σ.σ. πριν οι Αγνύθες στεγάζονταν επί της Αθανασίου Σιώκου) αναδίδει την αρμονία της απλότητας εκφράζοντας έντεχνα τη φιλοσοφία των δύο υφαντριών και την αγάπη τους για τα φυσικά υλικά. Τοίχοι ντυμένοι με πέτρα, ζεστό ξύλο στο πάτωμα, ξύλινα ράφια με εσάρπες, φουλάρια και γραβάτες σε ολοζώντανα χρώματα, ψηλά ανοιχτά ράφια και ψάθινα καλάθια γεμάτα βαμβάκι ελληνικό, μετάξι, μαλλί και φυτοβαφές, με το φυσικό φως να αγκαλιάζει τα πάντα σαν χάδι μητρικό και μουσικές, που συνοδεύουν τους ήχους των αργαλειών και συναγωνίζονται –λες- σε μελωδία τον τρόπο που μιλάνε μαμά και κόρη, η καθεμιά με το δικό της "ηχόχρωμα".

Εσάρπες που μιλούν στην ψυχή
Κοιτάζω με θαυμασμό τις χειροποίητες εσάρπες, τα εντυπωσιακά τους χρώματα, τη μοναδικότητα της καθεμιάς. Ξεχωρίζω μία, την παίρνω απαλά στα χέρια μου σαν νεογέννητο μωρό, την ακουμπώ τρυφερά στους ώμους μου, παρατηρώ τις αποχρώσεις, τους λαμπυρισμούς των νημάτων στο φως… Πόσο έχει συνηθίσει το βλέμμα και η αφή μου σε υφάσματα συνθετικά, φτηνές απομιμήσεις του ωραίου, κακέκτυπα της καλαισθησίας -αλλοίμονο, λυπηρό που το συνειδητοποιώ… Κοιτώ τις λεπτομέρειες, τον τρόπο που έχουν συνδυαστεί τα υλικά, αφουγκράζομαι την τεχνική, ανακαλύπτω τα κενά μου στις αποστάσεις μεταξύ των γραμμών.
Μπορεί μια εσάρπα να μιλήσει; Μπορεί να αποκαλύψει τον χαρακτήρα σου ή την ψυχική σου διάθεση τη δεδομένη στιγμή που την επιλέγεις; Ή μήπως εκείνη είναι τελικά που σε επιλέγει; Η Μαρία μου αποκαλύπτει, ότι η κάθε εσάρπα "είναι 50% Μαρία και 50% εκείνος που θα την πάρει". Μια σχέση διαδραστική, απελευθερωτική, λυτρωτική, που μόνο το χειροποίητο μπορεί να σου προσφέρει.

Η υφάντρα του Ναυπλίου
Για την Μαρία Γονίδου έχουν γραφτεί αμέτρητα άρθρα και αφιερώματα, διόλου τυχαία, καθώς θεωρείται από τις καλύτερες υφάντρες της Ελλάδας, με διακρίσεις και εκθέσεις εντός και εκτός χώρας, ενώ διαθέτει τον μοναδικό αυθεντικό αργαλειό στο Ναύπλιο και από τους ελάχιστους εναπομείναντες στην Ελλάδα.
Της ζητώ να μου ξετυλίξει το κουβάρι των αναμνήσεών της και μιλάμε για την κλασική παιδεία της, την αγάπη της για τα δοκίμια, τη δίψα της να μαθαίνει και να εργάζεται, για εκείνη την ταπισερί, που την εντυπωσίασε και έγινε το έναυσμα της ενασχόλησής της με την υφαντική στα 24 της μόλις χρόνια. Ακολούθησαν μαθήματα υφαντικής στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης "Αγγελική Χατζημιχάλη", μαθήματα ελληνικού κιλιμιού στο τμήμα Υφαντικής της ΧΑΝ, ταπισερί στον ΕΟΜΜΕΧ, σπουδές στην Ιστορία Τέχνης, μαθήματα ζωγραφικής, μαθήματα για τα φυτικά χρώματα από την ταπισερίστρια Σοφία Τάτα… μια διαδρομή γεμάτη, διαρκής, αέναη, καθώς η Μαρία, η υφάντρα του Ναυπλίου, πάντα έχει κάτι καινούριο να μάθει, κάτι νέο να διδαχθεί.  
Στα έργα της, τα τολμηρά χρώματα πρωτοστατούν, με τα σχέδιά της να παραμένουν πιστά στη λιτότητα των απλών γραμμών, βασισμένα την επιλογή των καλών υλικών, όπως το ελληνικό βαμβάκι, το λινό, το μαλλί, το φυτικό μετάξι.
Κάθεται στον αργαλειό και πλησιάζω σχεδόν σεβαστικά κοντά της. Την κοιτώ καθώς υφαίνει και νιώθω την αυτοσυγκέντρωση και την ηρεμία της - την κατάθεση ψυχής… Η υφαντική διδάσκεται, ακολουθεί νόρμες και κανόνες, μα την ίδια στιγμή είναι τέχνη, δημιουργία, ελευθερία.
Μου μιλάει για διάστρες, στημόνια, πατήθρες, τελάρα, χτένια, σαΐτες… λέξεις για μένα άγνωστες, από έναν κόσμο που με (προ)καλεί να τον ανακαλύψω. Με τη Μαρία μιλάμε, μιλάμε πολύ, μιλάμε αληθινά. Βλέπεις, δεν γίνεται να έρθεις στις Αγνύθες, να επιλέξεις στα γρήγορα ένα κομμάτι, να πληρώσεις και να πεις αντίο. Όπως σε κάθε χώρο τέχνης, ο χρόνος θα κυλήσει με τη συμπαντική ροή, θα συνδεθείς μυσταγωγικά, θα λάβεις ενέργεια και θα χαρίσεις λίγη από τη δική σου.

Υφαίνοντας τα όνειρα
Εδώ και λίγο καιρό, τη δική της ενέργεια στις Αγνύθες διαχέει η υπέροχη κόρη της Μαρίας, η Νεφέλη. Μοιραζόμαστε την αγάπη μας για την ελληνική παράδοση και το χειροποίητο, μα και την πικρία μας, που πια τέχνες όπως η υφαντική, δεν στηρίζονται έμπρακτα και δεν αναδεικνύονται όπως τους πρέπει. 
Πλάσμα με έκδηλη τη ζωντάνια της νιότης, τη σπίθα του ονείρου στο βλέμμα και πρόσημο σαφώς καλλιτεχνικό, η Νεφέλη σπούδασε 3D animation στην Αθήνα, παρακολούθησε μαθήματα σχεδίου στον Ορνεράκη και μαθήματα υφαντικής με την Σοφία Τσουρινάκη, και στα 24 της (το 24 αποδεικνύεται ηλικία-ορόσημο για μαμά και κόρη) πήγε στην Ισλανδία, όπου παρέμεινε για 2,5 χρόνια μαθητεύοντας δίπλα σε πολύ καλές υφάντρες αποκτώντας όχι μόνο γνώσεις, αλλά και μια ανεκτίμητη εμπειρία ζωής.  
Επιστρέφοντας στον τόπο της, αποφάσισε να ζήσει το όνειρό της δημιουργώντας στον αργαλειό της τα δικά της μοναδικά έργα τέχνης: αριθμημένα κομμάτια σε εσάρπες, δημιουργημένα με πολύ καλά υλικά και υπέροχα έργα ταπισερί φέρουν την υπογραφή αυτής της πολλά υποσχόμενης υφάντρας νέας γενιάς.  
Πώς νιώθει στο ταξίδι της δημιουργίας, που ξεκινά και δεν είναι ποτέ προδιαγεγραμμένο το πού θα καταλήξει; "Νιώθω ζωντανή" μου απαντά αποστομωτικά.
Μου μιλά για την ελληνική παράδοση, για την υφαντική τέχνη, που ζυμώθηκε με την καθημερινότητα της Ελληνίδας μάνας, γιαγιάς, κόρης, για τα χρόνια όπου στα σπίτια τα πάντα φτιάχνονταν στον αργαλειό, για τα πολύτιμα προικιά, τα παραδοσιακά μοτίβα, την αφορμή για κοινωνικοποίηση, σε μια εποχή που οι γυναίκες ήταν εγκλωβισμένες σε κοινωνικά στερεότυπα.     
Στο σήμερα, επιλέγοντας να ακολουθήσει την τέχνη του χειροποίητου υφαντού στην Ελλάδα, η Νεφέλη γνωρίζει εκ των έσω τις δυστοκίες, τις ελλείψεις, τις παρατυπίες, μα είμαι βέβαιη ότι το πάθος, η αγάπη, το ταλέντο και η ήρεμη δύναμή της συνιστούν μια μικρή προσωπική επανάσταση. Τίποτα δεν είναι αρκετό να γίνει τροχοπέδη στα όνειρά της, που μοιράζεται μαζί μου καθισμένη στον αργαλειό της. Θέλει τα σχέδιά της να έχουν ταυτότητα ναυπλιώτικη, γι’ αυτό και διεξάγει την έρευνά της σε ζωγραφικές παραστάσεις και μοτίβα στα περίφημα αρχοντικά του Ναυπλίου. Οραματίζεται τη δική της μίνι παραγωγή μεταξιού, ένα υλικό πολύτιμο, μα δυστυχώς πλέον σπάνιο…
Πόσο γλυκά περνά η ώρα μέσα σε αυτό το φωτεινό εκκολαπτήριο δημιουργίας, τέχνης και ομορφιάς! "Η ομορφιά -λέει ο συγγραφέας- θα σώσει αυτόν τον κόσμο". Αποχαιρετώ τη Μαρία και τη Νεφέλη με μια αγκαλιά και σκέφτομαι ότι, ναι, η ομορφιά θα σώσει αυτόν τον κόσμο! Τις ευχαριστώ από καρδιάς.      

Αυτό το ήξερες;
Οι αγνύθες είναι πέτρες, που χρησιμοποιούνταν στην αρχαία υφαντική. Ο αρχαίος αργαλειός ήταν κάθετος με δυο κάθετα δοκάρια και ένα οριζόντιο, στο οποίο στερεώνονταν τα στημόνια, που τεντώνονταν με τα πέτρινα βαρίδια, τις αγνύθες.
Η τέχνη της ταπισερί εντάχθηκε το 2009 στον Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco.
Οι "Αγνύθες" προτείνονται από τους μεγαλύτερους τουριστικούς οδηγούς, ενώ επιπλέον είναι αναγνωρισμένες από τον διεθνή Οδηγό Homo Faber του Michelangelo Foundation.
Στις Αγνύθες θα βρεις, εκτός από χειροποίητες γυναικείες εσάρπες, και τσάντες ντυμένες με ιδιαίτερα μοτίβα, αντρικά φουλάρια και γραβάτες, καθώς και επιλεγμένα χειροποίητα κοσμήματα Ελλήνων δημιουργών.


Περίοδος Λειτουργίας
Όλο το χρόνο

Ωράριο Λειτουργίας
Οκτώβριος - Απρίλιος: Ώρες Καταστημάτων
Μάιος - Σεπτέμβριος: 09:30-23:00

Κωλέττη 1 & Βασ. Αλεξάνδρου, 21100, Ναύπλιο (Παλιά Πόλη)
+30 2752 022380, +30 6908 845 580
agnythes@gmail.com

Αγνύθες

Κωλέττη 1 & Βασ. Αλεξάνδρου, 21100, Ναύπλιο (Παλιά Πόλη)