"Ο Αμερικανικός και Ευρωπαϊκός Φιλελληνισμός και η απελευθέρωση του Ναυπλίου: ιδέες, τόπος και άνθρωποι την εποχή της Ελληνικής Επανάστασης" είναι ο τίτλος ανοικτού δωρεάν Εργαστηρίου, που προσφέρει το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών Ελλάδος (ΚΕΣ) στο πλαίσιο της ετήσιας σειράς εργαστηρίων 2021–2022, το Σαββατοκύριακο 18-19 Ιουνίου 2022.
Στο εργαστήριο, οι συμμετέχοντες/-ουσες θα έχουν την ευκαιρία να εμβαθύνουν και να προβληματιστούν πάνω στη γένεση, στα αίτια και στους τρόπους εκδήλωσης του Φιλελληνισμού, στον Αμερικανικό και στον Ευρωπαϊκό Φιλελληνισμό, στην ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης και στη σχέση της με το Φιλελληνικό Κίνημα. Επίσης, στην τοπική ιστορία, με αφορμή τα 200 χρόνια από την απελευθέρωση του Ναυπλίου, στο ιστορικό της πλαίσιο, στη σημασία της για την Επανάσταση, αλλά και στον ρόλο των Φιλελλήνων σε αυτήν τη στρατιωτική για τους επαναστάτες επιτυχία.
Oι συμμετέχοντες θα ανακαλύψουν και άγνωστες πτυχές της Νεότερης Ιστορίας με τον Δρα Εμμανουήλ Γ. Χαλκιαδάκη, επιστημονικό συνεργάτη του Κ.Ε.Σ., ενώ η επίσκεψη στο Παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης -Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου στο Ναύπλιο και σε τόπους της πόλης, που σχετίζονται με τους Φιλέλληνες, θα εξασφαλίσουν μία βιωματική προσέγγιση της γνώσης.
Το κίνημα του Φιλελληνισμού
Ο Φιλελληνισμός ήταν ένα αυθόρμητο κίνημα, που αναπτύχθηκε κυρίως στον δυτικό κόσμο και ήταν επηρεασμένος από τις ιδέες και τις αξίες της ελληνικής αρχαιότητας. Χρόνια πριν από την εκδήλωση της Ελληνικής Επανάστασης, οι δυτικοί άρχισαν να ενδιαφέρονται για τους Έλληνες, στο πλαίσιο και του ενδιαφέροντός τους για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και κάτω από το πρίσμα των φιλελεύθερων ιδεών της Αμερικανικής Επανάστασης και της αντίστοιχης Γαλλικής. Πολλοί ξένοι περιηγητές ταξίδεψαν στον ελλαδικό χώρο και γνώρισαν τα αρχαία κατάλοιπα και τους σύγχρονους Έλληνες, εκφράζοντας τη συμπάθειά τους προς τους τελευταίους για την κατάστασή τους. Όταν ξέσπασε η Επανάσταση, το 1821, η κοινή γνώμη διαφόρων χωρών της Δύσης ήταν ευνοϊκά διατεθειμένη απέναντι στους επαναστατημένους Έλληνες.
Φιλέλληνες από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και χώρες της Δυτικής, κυρίως, Ευρώπης στήριξαν τον Ελληνικό Αγώνα της Ανεξαρτησίας υλικά και ηθικά και αρκετοί πολέμησαν πλάι στους Έλληνες επαναστάτες. Κάποιοι από αυτούς έφτασαν μέχρι το Ναύπλιο και την Αργολίδα, όπως οι Αμερικάνοι E. Everett, G. Jarvis και S. Howe, οι Ιταλοί A. Dania και M. Gramsi, οι Γάλλοι Ol. Voutier και M. Persat, ο Γερμανοί A. Kolbe, K. Krazeisen, κ.ά.
Η απελευθέρωση του Ναυπλίου 1822
Το κίνημα του Φιλελληνισμού, όμως, συνδέεται και με την απελευθέρωση του Ναυπλίου το 1822. Κάποιοι Φιλέλληνες αγωνίστηκαν πλάι στους Έλληνες επαναστάτες, για την κατάληψη του Παλαμηδίου και την απελευθέρωση της πόλης του Ναυπλίου. Στην πρώτη απόπειρα κατάληψης του Παλαμηδίου, το 1821, το σχέδιο δράσης είχε οργανώσει ο Ιταλός στρατιωτικός και φιλέλληνας Dania, ενώ στην όλη επιχείρηση συμμετείχαν αρκετοί φιλέλληνες, ανάμεσά τους, οι Γάλλοι αξιωματικοί Voutier και Balestra, αλλά και ο Γερμανός αξιωματικός Linshing, που έχασε τη ζωή του σε αυτή την επιχείρηση μαζί με άλλους 17 Φιλέλληνες. Στη δεύτερη και επιτυχημένη πολιορκία του Ναυπλίου, τον Νοέμβριο του 1822, συμμετείχαν φιλέλληνες, όπως ο Ιταλός αξιωματικός Gubernati, ενώ εξόχως ενδιαφέρουσα είναι η έκθεση του Γάλλου φιλέλληνα αξιωματικού Gracy, για τη σημασία της απελευθέρωσης του Ναυπλίου για τους επαναστάτες, λίγες μέρες μετά την κατάληψη της πόλης.
Χώρος διεξαγωγής
Το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα διαλέξεων "Οικογενείας Νικολάου Μαζαράκη" του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών Ελλάδος στο Ναύπλιο.
Ημέρες / Ώρες
18–19 Ιουνίου 2022, 11:00 – 15:00
Το απόγευμα του Σαββάτου και το πρωί της Κυριακής θα πραγματοποιηθούν επισκέψεις ή/και επιτόπια έρευνα σε σημεία ενδιαφέροντος στην περιοχή του Ναυπλίου.
Ακαδημαϊκός συντονισμός
Εμμανουήλ Γ. Χαλκιαδάκης, διδάκτωρ Ιστορίας, μέλος Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (Π.Τ.Δ.Ε.) & επιστημονικός συνεργάτης του Κ.Ε.Σ. στη Νεότερη Ελληνική Ιστορία.
Πληροφορίες
Για διευκρινίσεις σχετικά με το εργαστήριο και τη διαδικασία των αιτήσεων (27 Απριλίου–25 Μαΐου 2022), μπορείτε να απευθύνεστε καθημερινά (10:00–17:00) στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών, στο τηλέφωνο 27520 47040.
Αυτό το ήξερες;
Κατά τη διάρκεια των 2 τετράωρων συναντήσεων του εργαστηρίου, οι συμμετέχοντες καλούνται να συμβάλλουν έμπρακτα στις συζητήσεις στην ομάδα και να συμμετέχουν στις επισκέψεις και στην επιτόπιες έρευνες.
Η συμμετοχή στο εργαστήριο είναι δωρεάν. Οι συμμετέχοντες/ουσες δεν χρειάζεται να έχουν προηγούμενες γνώσεις γύρω από τα αντικείμενα που θα συζητηθούν.
Διοργανωτής είναι το ΚΕΣ, υπό την αιγίδα του Δήμου Ναυπλιέων (ΔΟΠΠΑΤ).